زمانها در زبان فرانسه تنوع بیشتری نسبت به بیشتر زبانها دارند. در واقع میتوان گفت که زمان گذشته در زبان فرانسه کاربردها و ساختار مختلفی دارد. به همین دلیل لازم است با تکتک این زمانها به طور کامل آشنا شویم و تفاوت آنها را بدانیم. در این مطلب قصد داریم زمان گذشته را در زبان فرانسه معرفی کنیم و بر ساختارهای پرکاربرد زبان گذشته در فرانسه نگاهی بیندازیم و با مثال و تمرین، تمایز بین بازههای زمانی گذشته را درک کنیم.
تعریف زمان گذشته در زبان فرانسه
کاربرد زمان گذشته در زبان فرانسه کمی ابهامبرانگیز است. گاهی گذشته درباره فعلی است که انجام و کامل شده است و گاهی درباره افعالی است که در گذشته به طور مداوم و از روی عادت صورت میگرفتهاند و به رویداد خاصی اشاره نمیکند. برای این که این تفاوتها را بهتر درک کنید، ابتدا باید تفاوتهای بین این زمانها را به خوبی بدانید. در ادامه بسط دادن زمان گذشته در زبان فرانسه را در زمان «حال کامل» یا «گذشته نقلی» با «گذشته استمراری» مقایسه میکنیم و زمانهای «گذشته ساده»، «گذشته بعید» و «گذشته نزدیک» را مرور میکنیم.
همچنین در ریسمونک بخوانید:
زندگی برخی طلاب از زهد هم گذشته است
.Je n’ai pas pleuré
من گریه نکردم. (زمان ماضی نقلی)
mon ami mourut en ۱۹۸۱.
پدرم در سال ۱۹۸۱ درگذشت. (زمان گذشته ساده)
ساختار فعل گذشته در زبان فرانسه
در مثالهای زیر برای هر یک از پنج زمان گذشته زبان فرانسه، یک مثال آوردهایم تا در ادامه مطلب ساختار و کاربرد آنها را به تفکیک بررسی کنیم.
- نمونهای از جمله که در زمان ماضی نقلی اتفاق افتاده است:
Il n’a pas mangé les pommes.
او سیبها را نخورده است.
- جملهای که در زمان گذشته استمراری رخ داده است:
Mes parents s’arrêtaient toujours à mi-chemin pour se reposer.
والدینم همیشه میانه راه توقف میکردند تا استراحت کنند.
- جملهای که در زمان گذشته ساده اتفاق افتاده است:
En regardant ses vieilles photographies, elle se souvint de son enfance.
با نگاه کردن به عکسهای قدیمیاش، دوران کودکی خود را به خاطر آورد.
- جملهای که در زمان گذشته بعید رخ داده است:
Nous avions eu de la peine à retrouver notre chemin.
ما در پیدا کردن مسیر به مشکل خورده بودیم.
- جملهای که در زمان گذشته نزدیک اتفاق افتاده است:
Elles viennent d’écrire une lettre.
همین الان نامهای نوشتند.
انواع فعل زمان گذشته در زبان فرانسه
همانطور که اشاره کردیم، به طور کلی فعل زمان گذشته در زبان فرانسه شامل پنج شکل زیر است:
- «ماضی نقلی» (Passé composé)
- «گذشته استمراری» (Imparfait)
- «گذشته ساده» (Passé simple)
- «گذشته بعید» (Plus-que-parfaite)
- «گذشته نزدیک» (Passé récent)
در متن زیر و ترجمه آن، ترکیبی از چند فعل زمان گذشته در زبان فرانسه را خواهید دید که در ادامه مطلب به تفکیک ساختار و کاربردشان با مثال بررسی شدهاند.
C’était en juillet ۲۰۱۰. Il faisait très beau ce jour-là. Je n’avais rien de spécial à faire parce que j’avais pris des congés mais je n’avais pas pu partir en vacances. J’ai décidé de sortir. J’ai pris le bus. Je suis descendue au Jardin du Luxembourg. Il y avait beaucoup de monde. Les enfants couraient dans tous les sens. Les parents étaient nerveux. L’atmosphère était lourde, étouffante. J’ai marché un peu. Je voulais trouver un endroit calme pour lire un livre que j’avais acheté la veille et qu’une amie m’avait recommandé. J’ai finalement découvert un coin éloigné de toute agitation. Je me suis assise sur un banc. Je pouvais entendre les oiseaux chanter. J’ai sorti mon roman de mon sac. Je n’arrivais pas à lire. Il faisait trop chaud, je manquais d’air, je ne me sentais pas bien. Quand l’orage a éclaté, j’ai couru me réfugier sous un kiosque (parce que j’avais oublié mon parapluie) et je me suis sentie soulagée.
ترجمه متن
روزی در ژانویه سال ۲۰۱۰ بود. آن روز، خیلی روز مطبوعی بود. کار خاصی نداشتم، چون مرخصی بودم، اما نمیتوانستم به مسافرت هم بروم. تصمیم گرفتم از خانه بیرون بزنم. سوار اتوبوس شدم. در باغ لوکزامبورگ پیاده شدم. جمعیت زیادی آنجا بود. بچهها اینطرف و آنطرف میدویدند. پدر و مادرها عصبی بودند. فضا خفهکننده و سنگین بود. کمی راه رفتم. میخواستم جای ساکتی برای خواندن کتابی که دوستم توصیه کرده بود و دیروز خریده بودم پیدا کنم. بالاخره جایی دور از هیاهو کشف کردم. روی نیمکتی نشستم. میتوانستم صدای آواز پرندگان را بشنوم. رمانم را از کیفم درآوردم. نشد که بخوانم، هوا خیلی گرم بود. هوای کافی برای نفس کشیدن نداشتم. حس خوبی نداشتم. وقتی طوفانی شروع شد، دویدم زیر یک آلاچیق تا پناه بگیرم، چون چتر نیاورده بودم و خیالم راحت شد.
ماضی نقلی
حال کامل یا گذشته نقلی حوادثی را بازگو میکند که در بازه مشخصی در زمان گذشته در زبان فرانسه رخ دادهاند. به عبارت دیگر، درباره اتفاقاتی صحبت میکنیم که در برهه دقیق و مشخصی در زمان گذشته در زبان فرانسه اتفاق افتاده و تمام شدهاند. با کمک این زمان میتوانید بگویید دیروز، هفته پیش یا سالها پیش چه کارهایی کردهاید. این زمان با کمک دو فعل کمکی «être» به معنای «شدن» و «avoir» به معنای «داشتن» و «participe passé» (اسم مفعول) ساخته میشود. قبل از اینکه بدانیم کجا باید از این دو فعل کمکی استفاده کنیم، حفظ کردن صرف این دو فعل کمکی بیقاعده ضروری است. در جدول زیر صرف فعل کمکی être را مشاهده میکنید.
صرف فعل être | |
suis | je |
es | tu |
est | il/elle/on |
sommes | nous |
êtes | vous |
sont | ils/elles |
در جدول زیر نیز صرف فعل کمکی avoir را ببینید.
صرف فعل avoir | |
ai | j’ |
as | tu |
a | il/elle/on |
avons | nous |
avez | vous |
ont | ils/elles |
هم چنین لازم است بدانیم Participe passé چگونه ساخته میشود. برای ساخت اسم مفعول از افعال باقاعده و مختوم به er، کافی است تنها er را از انتهای فعل حذف کنید و به جای آن é قرار دهید. افعال بیقاعده به صورتی که در ادامه خواهیم گفت اسم مفعول میسازند. اسم مفعول در زمان گذشته در زبان فرانسه بسیار مهم است.
مثالهایی از افعالی را که اسم مفعول مختوم به u دارند، در لیست زیر آوردهایم.
- courir / couru
- tenir / tenu
- venir / venu
- vêtir / vêtu
- conclure / conclu
- pouvoir / pu
در لیست زیر افعالی آورده شده است که اسم مفعول مختوم به s دارند.
- prendre / pris
- mettre / mis
- conquérir / conquis
- asseoir / assis
تعدادی از فعلها، در اسم مفعولی خود به t ختم میشوند. تعدادی از آنها را خواهیم دید.
- joindre / joint
- plaindre / plaint
- peindre / peint
- découvrir / découvert
یک دسته از اسامی مفعولی نیز به i ختم میشوند که در ادامه به تعدادی از آنها اشاره میکنیم.
- luire / lui
- poursuivre / poursuivi
- suivre / suivi
- rire / ri
کاربرد فعل گذشته نقلی یا حال کامل را در جملات زیر توضیح دادهایم.
- برای بیان چیزی که در گذشته به طور کامل اتفاق افتاده است:
Je suis allé a la banque hier.
دیروز به بانک رفتم.
***
Est-il arrivé avant la fête?
آیا او قبل از شروع جشن رسید؟
- برای بیان چیزی که به دفعات مشخص در گذشته اتفاق افتاده است:
J’ai visité la tour Eiffel trios fois.
من تا حالا سه بار از برج ایفل دیدن کردهام.
- برای بیان مجموعه اتفاقاتی که پشتسرهم در گذشته اتفاق میافتند:
Je me suis levé, j’ai déjeuné et je suis parti avant ۷h00.
من بیدار شدم، صبحانه خوردم و قبل از ساعت ۷ صبح راه افتادم.
être یا avoir
بهتر است اینطور در نظر بگیریم که بهجز چند فعل که در ادامه میآوریم و افعال انعکاسی، بقیه فعلها با کمک فعل کمکی avoir و اسم مفعول ساخته میشوند. لازم است فعلهایی که به être احتیاج دارند را حفظ کنید. بیشتر این فعلها معنای حرکتی دارند. به معنای متقابل جفتهای پشت هم دقت کنید، این کار حفظ کردن را راحتتر میکند. افعال جدول زیر در صرف با کمک فعل être صرف میشوند.
جدول افعال صرف با être | |
رفتن | aller |
رسیدن | Arriver |
پایین رفتن | Descendre |
بالا رفتن | Monter |
مردن | Mourir |
متولد شدن | Naître |
وارد شدن | Entrer |
خارج شدن | Sortir |
ترک کردن، رفتن | Partir |
برگشتن، به خانه برگشتن | Rentrer |
ماندن | Rester |
رد کردن، سپری کردن | Passer |
دوباره آمدن، برگشتن | Retourner |
آمدن | Venir |
زمین خوردن | Tomber |
شدن | Devenir |
مثالهایی از کاربرد این افعال گذشته در فرانسه را در ادامه ذکر کردهایم.
Je suis allé.
من آمدهام.
Je me suis assise sur un banc.
روی نیمکتی نشستهام.
J’ai sorti un roman de mon sac.
رمانی از کیفم درآوردم.
Maria est allée au marché hier matin.
دیروز صبح «ماریا» برای پیادهروی بیرون رفت.
Nous avons retrouvé nos clés.
کلیدهایمان را پیدا کردیم.
Ils sont partis en vacances en Italie.
برای تعطیلات به ایتالیا رفتهاند.
گذشته استمراری
به کمک این زمان که در زمان گذشته در زبان فرانسه اتفاق میافتد، میتوانید دربارهی کارهایی صحبت کنید که در گذشته به طور مداوم و از روی عادت و به دفعات نامشخصی انجام دادهاید. برای ساختن فعل گذشته استمراری، فعل را در اولشخص مفرد جمع میبندیم، شناسه فعلی را از انتهای فعل برمیداریم و سپس شناسههای جدول زیر را به آن اضافه میکنیم.
شناسههای فعل گذشته استمراری | |
ais | je |
ais | tu |
ait | il/elle |
ions | nous |
iez | vous |
aient | ils/elles |
به کمک سه فعل از سه گروه فعلی زبان فرانسه توضیح میدهیم که چطور فعل گذشته استمراری بسازید. در ابتدا یک نمونه از فعلهای گروه اول را در این زمان صرف میکنیم.
فعل «حرف زدن» (parler)
- je parlais
- tu parlais
- il parlait
- nous parlions
- vous parliez
- ils parlaient
فعلی از گروه دوم هم در ادامه در زمان گذشته استمراری صرف میکنیم.
فعل «به پایان رساندن» (finir)
- je finissais
- tu finissais
- il finissait
- nous finissions
- vous finissiez
- ils finissaient
در گروه سوم یا افعال بیقاعده یک نمونه صرف فعل در زمان گذشته استمراری ببینیم.
فعل «ترک کردن» (partir)
- je partais
- tu partais
- il partait
- nous partions
- vous partiez
- ils partaient
در مثالهای زیر کاربرد این ساختار فعلی را مشاهده میکنید.
Maryline jouait avec son frère pendant que leurs parents regardaient la télévision.
«مرلین» زمانی که والدینش در حال تماشای تلویزیون بودند، با برادرش بازی میکرد.
Je revenais chaque jour en autobus.
من هر روز با اتوبوس برمیگشتم.
Mon professeur de maths m’appelait par mon prénom.
معلم ریاضیام همیشه مرا به اسم کوچکم صدا میزد.
گذشته ساده
گذشته ساده، یک زمان گذشته در زبان فرانسه است که برای صرف در هر گروه فعلی قواعدی دارد. در ادامه صرف هر گروه فعلی را توضیح دادهایم.
برای صرف فعلهای گروه اول شناسههای جدول زیر به فعل افزوده میشود.
شناسههای فعل گذشته ساده | |
ai | je |
as | tu |
a | il/elle |
âmes | nous |
âtes | vous |
èrent | ils/elles |
برای مثال میتوانید صرف فعل «آمدن» (venir) را ببینید.
صرف فعل venir
- j’arrivai
- tu arrivas
- il/elle/on arriva
- nous arrivâmes
- vous arrivâtes
- ils/elles arrivèrent
شناسههای فعل گذشته ساده | |
is | je |
is | tu |
it | il/elle |
îmes | nous |
îtes | vous |
irent | ils/elles |
برای مثال صرف فعل «گرفتن» (prendre) را در ادامه خواهید دید.
صرف فعل prendre
- je pris
- tu pris
- il/elle/on prit
- nous prîmes
- vous prîtes
- ils/elles prirent
شناسههای فعل گذشته ساده | |
ins | je |
ins | tu |
int | il/elle |
înmes | nous |
întes | vous |
inrent | ils/elles |
برای مثال میتوانید صرف فعل «آمدن» (venir) را ببینید.
صرف فعل venir
- je vins
- tu vins
- il vint
- nous vînmes
- vous vîntes
- ils/elles vinrent
نوع دیگری از شناسههای صرف در گروه سوم را در جدول ببینید.
شناسههای فعل گذشته ساده | |
us | je |
us | tu |
ut | il/elle |
ûmes | nous |
ûtes | vous |
urent | ils/elles |
برای مثال صرف فعل «خواستن» (vouloir) را ببینیم.
صرف فعل vouloir
- je voulus
- tu voulus
- il/elle voulut
- nous voulûmes
- vous voulûtes
- ils/elles voulurent
توجه داشته باشید گذشته ساده یک زمان در گذشته است که بیشتر در حالت نوشتاری زبان فرانسه استفاده میشود و خیلی رایج نیست. اما کاربرد آن زمانی است که اتفاقی در گذشته یک بار رخ داده است یا اینکه اتفاق دیگری را در گذشته متوقف کرده است. برای درک بهتر این موضوع مثالهای زیر را مشاهده کنید.
Tu dus dire la vérité.
میبایست حقیقت را میگفتی.
Romain alla à la boulangerie.
«رومن» به نانوایی رفت.
Mon chien courut après un caniche.
سگ من دنبال سگی دوید.
Je marchai vers cette lueur rouge.
من به سمت این چراغقرمز راه افتادم.
گذشته بعید
برای ساختن فعل گذشته بعید، فعل être و avoir را در زمان گذشته استمراری صرف میکنیم و سپس با اسم مفعول ترکیب میکنیم. توجه داشته باشید قوانین استفاده از être یا avoir و چگونگی ساخت اسم مفعولی همان است که در ساختن فعل گذشته نقلی ذکر کردیم.
فعل être را در زمان گذشته استمراری در جدول زیر صرف میکنیم.
صرف فعل être در گذشته استمراری | |
étais | j’ |
étais | tu |
était | il |
étions | nous |
étiez | vous |
étaient | ils/elles |
در جدول زیر صرف فعل داشتن را در زمان گذشته استمراری مشاهده میکنید.
صرف فعل avoir در گذشته استمراری | |
avais | je |
avais | tu |
avait | il |
avions | nous |
aviez | vous |
avaient | ils/elles |
برای مثال، میتوانیم صرف فعل «حرف زدن» (parler) را در زمان گذشته بعید در فرانسه ببینیم.
صرف فعل parler
- j’avais parlé
- tu avais parlé
- il/elle avait parlé
- nous avions parlé
- vous aviez parlé
- ils/elles avaient parlé
از این زمان برای انجام کاری استفاده میکنیم که در زمان گذشته در فرانسه تمام شده و پیش از کار دیگری انجام شده است. برای درک بهتر مثالهای زیر را ببینید.
Il était très déprimé depuis qu’il avait perdu sa femme.
از وقتی همسرش را از دست داد، خیلی افسرده شد.
Sa mère avait appris le français dans sa jeunesse et elle le parlait encore très bien.
مادرش در جوانی زبان فرانسه را یاد گرفته بود و هنوز خیلی خوب صحبت میکرد.
Les médecins étaient venus plusieurs fois au chevet du petit malade.
پزشکان چندین بار به بالین بیمار کوچک آمده بودند.
Vous aviez pleuré sans raison.
شما بیدلیل گریه کردید.
گذشته نزدیک
برای ساختن فعل گذشته نزدیک فعل venir را صرف میکنیم و با مصدر فعل اصلی ترکیب میکنیم. در ادامه برای یادآوری صرف فعل venir را آوردهایم.
- je viens
- tu viens
- il/elle vient
- nous venons
- vous venez
- ils/elles viennent
از این زمان گذشته در فرانسه برای اتفاقات گذشته خیلی نزدیک، تقریبا نزدیک به حال استفاده میشود. یعنی فعل همین الان یا به تازگی رخ داده است. برای درک بهتر چند مثال با ترجمه در ادامه مشاهده میکنید.
Je viens de voir ce beau film.
این فیلم خوب را به تازگی تماشا کردهام.
Il vient de sortir de la salle du sport.
او همین الان از سالن ورزشی بیرون رفت.
Nous venons de terminer l’examen final.
همین الان امتحان نهایی را تمام کردیم.
Il vient de boire un verre de thé.
او بهتازگی یک لیوان چای نوشید.
قید زمان برای زمان گذشته در زبان فرانسه
قیدهای زمان، مکمل فعل، صفت یا قیدهای دیگر هستند. قید زمان نشان میدهد که چه زمانی یک عمل انجام میشود. برای مثال در جدول زیر چند قید زمان را مشاهده میکنید.
قید زمان در زبان فرانسه | |
بعد از | après |
امروز | aujourd’hui |
به محض اینکه | aussitôt |
قبل از | avant |
دوباره، هنوز | encore |
دیروز | hier |
هرگز | jamais |
به ندرت | rarement |
برخی از قیدها در جمله بیانگر زمان گذشتهاند، مانند قیدهایی که ذکر کردهایم.
- «دیروز بعد از ظهر» (hier après-midi)
- «دیروز» (hier)
- «سابق بر این، پیش از این» (précédemment)
جایگاه قرار گرفتن قید زمان در جملههایی که فعل ساده دارند به شکل زیر است.
Sujet + verbe + adverbe de temps + …
در جملههایی که فعل مرکب دارند، قید زمان در جای زیر قرار میگیرد.
Sujet + auxiliaire + adverbe + participe passé + …
در مثالهای زیر کاربرد قید زمان در زمانهای گذشته را خواهید دید.
J’ai enfin pu visiter le musée du Louvre.
بالاخره توانستم از موزه لوور دیدن کنم.
Autrefois, il y avait une boucherie ici.
قبلا اینجا قصابی بود.
Nous sommes venus aussitôt avoir appris la nouvelle.
به محض شنیدن خبر آمدیم.
Je ne suis jamais allée à la patinoire.
من هرگز به پیست بازی نرفتهام.
Ils sont arrivés hier. Aujourd’hui ils vont visiter la ville et demain, ils vont allés dans un vignoble.
آنها دیروز رسیدند. امروز از شهر دیدن میکنند و فردا به یک تاکستان میروند.
سوالات رایج درباره زمان گذشته در زبان فرانسه
برای درک بهتر گرامر زمان گذشته در زبان فرانسه در ادامه مطلب به تعدادی از پرسشهای رایج در این زمینه پاسخ دادهایم.
پنج زمان اصلی زبان فرانسه در گذشته چیست؟
پنج زمان اصلی زبان فرانسه در گذشته شامل «ماضی نقلی»، «گذشته استمراری»، «گذشته ساده»، «گذشته بعید» و «گذشته نزدیک» است که هر یک کاربرد متفاوتی دارند و ساختارهای متفاوتی برای آنها تعریف شده است.
سه زمان اصلی روایت در زمان فرانسه چیست؟
زمانهای اصلی برای روایت کردن، زمانهای گذشته ساده، گذشته نقلی و زمان حالاند. زمان گذشته نقلی برای کارهایی که دیروز، هفته پیش یا سالها پیش کردهاید، استفاده میشود. زمان گذشته ساده برای حالت نوشتار و وقتی اتفاقی یک بار رخ داده است، به کار برده میشود. زمان حال برای اتفاقاتی که هماکنون در حال رخ دادن است.
چه وقتی از زمان ماضی نقلی استفاده میکنیم؟
گذشته نقلی حوادث و اتفاقاتی را روایت میکند که در بازه مشخصی در زمان گذشته در زبان فرانسه رخ دادهاند. وقایعی که اتفاق افتاده و تمام شدهاند. به مثال زیر درباره کاربرد زمان گذشته نقلی توجه کنید.
Je suis entré.
من وارد شدم.
(یعنی گوینده وارد اتاق شده است و اتفاق وارد شدن حالا تمام شده است.)
تمرین زمان گذشته در زبان فرانسه
برای ارزیابی عملکرد خود در رابطه با «مطلب زمان گذشته در زبان فرانسه»، میتوانید از آزمونی که در ادامه در اختیار شما قرار گرفته است استفاده کنید. این آزمون شامل ۶ سؤال است و پس از پاسخ دادن به تمامی پرسشها و ظاهر شدن دکمه «دریافت نتیجه آزمون»، میتوانید نمره عملکردتان را مشاهده کنید و جوابهای درست و نادرست را نیز ببینید.
تمرین اول
گزینه درست را انتخاب کنید.
۱. Trouvez les mots qui déclenchent l’imparfait et cochez-les!
toujours
tous les matins
tout à coup
۲٫ Trouvez les mots qui déclenchent l’imparfait et cochez-les!
quelquefois
une fois
souvent
۳. Trouvez les mots qui déclenchent l’imparfait et cochez-les!
d’habitude
tous les après-midis
le lendemain
۴٫ Trouvez les mots déclencheurs qui demandent un passé composé et cochez-les.
tous les soirs
tout à coup
toujours
۵٫ Trouvez les mots déclencheurs qui demandent un passé composé et cochez-les.
à ce moment-là
cette année
chaque année
۶٫ Trouvez les mots déclencheurs qui demandent un passé composé et cochez-les.
hier après-midi
de temps en temps
le vendredi ۲۲ mai
تمرین دوم
جاهای خالی را با فعل گذشته نقلی یا گذشته استمراری پر کنید.
Question: En juin ۱۹۴۰, les Allemands ____ à Paris, ils ____ le pouvoir et ____ des bâtiments publics. Les Parisiens qui avaient quitté la ville ____ petit à petit. Ils vivaient désormais dans une ville occupée. Pendant l’occupation, il y ____ trop peu de tout, de nourriture, de charbon pour chauffer. Chaque jour, la population ____ beaucoup de temps dans des queues où les Parisiens ____ d’acheter quelque chose à manger.
جمعبندی فعل زمان گذشته در زبان فرانسه
در جدول زیر انواع زمان گذشته در زبان فرانسه را با نحوه ساخت مرور میکنیم.
زمان گذشته در زبان فرانسه | |
ماضی نقلی | être یا avoir به علاوه participe passé |
گذشته استمراری | ریشه اول شخص مفرد جمع به علاوه شناسههای ماضی استمراری |
گذشته ساده | ریشه فعل با شناسههای فعل گذشته ساده بنابر گروه فعلی |
گذشته بعید | être یا avoir در زمان گذشته استمراری به علاوه participe passé |
گذشته نزدیک | صرف فعل venir به علاوه participe passé |